ნატო ნოღაიდელი

პროექტის სახელი. შიდსი
პროექტის მოკლე აღწერა1–2წინადადებით.თანამედროვეობის უმძიმესი სენი
პროექტის სრული აგწერა: პროექტის მიზანია ახალგაზრდებს გავაცნო ამ სენის სისასტიკე.შიდსი თანამედროვეობის უმძიმესი სენი ძალებს იკრებს საქართველოშიც.მასთან ბრძოლას ძალისხმევა ესაჭიროება ძალა კი პრობლემის არსის და მისი დაძლევის ფორმებისა და საშუალებების ცოდნაშია, სწორედ ამ ცოდნის მიღების ერთ–ერთი საშუალებაა ეს პროექტი.

მიუხედავად იმისა,რომ საქართველო მიეკუთვნება აივ ინფექცია/ შიდსის გავრცელების ქვეყნებს,პრობლემა ჩვენთანაც აქტუალურია

შ–შეძენილი გარემოდან შეჭრილი, არა მემკვიდრეობითი

ი–იმუნო,ზიანდება იმუნური სისტემა

დ–დეფიციტი, უკმარისობა,არ არსებობს

ს–სინდრომი

ი

შიდსი–შეძენილი იმუნოდეფიციტის სინდრომი არის დავაადება, რომელსაც იწვევს ადამიანის იმუნო დეფიციტის ვირუსი(აივ)იგი აზიანებს იმუნურ სისტემას, ადამიანს აღარ აქვს ინფექციების და სხავა დაავადებების წინააღმდეგ ბრძოლის უნარი.

აივ–ადამიანის იმუნოდეფიციტის ვირუსი ძალიან საშიში მიკრო ორგანიზმია. იგი თანდათან აზიანებს და საბოლოოდ ანადგურებს იმ ადამიანის იმუნურ სისტემას,რომლის სისხლში ის შეიჭრება.ეს პროცესი 3– 7წელი გრძელდება.ადამიანი ამ დროს ძალიან სუსტდება,მისი ორგანიზმი ვეღარ იცავს თავს სხვადასხვა ინფექციებისა და დაავადებებისაგან. საბოლოოდ იმუნური სისტემა სულ დაიშლება"გაქრება"ადამიანის ასეთ მდგომარეობას იმუნოდეფიციტი ეწოდება,რის შედეგად ვიტარდება შიდსი.

შიდსი ნელა პროგრესირებადი,ინფექციური დაავადებაა,რომელიც სავალალოდ სიკვდილით მთავრდება

აივ–ის ორგანიზმში შეჭრის პასუხად ადამიანის იმუნური სისტემა გამოიმუშავებს სპეციალურ უჯრედებს–ანტი სხეულებს რომლებიც თავს ესხმიან "დაავადების გამომწვევებს"და ანადგურებენ მათ, ანტისხეულების გამომუშავებას საშუალოდ 8–12 კვირა სჭირდება,სწორედ დროის ამ შუალედს "ფანჯარა პერიოდი" ეწოდება

3–7 წელი ადამიანი შეიძლება იყოს აივ–ის მატარებელი და თავს სრულიად ჯამრთელად გრძნობდეს.

შიდსის ვირუსი გადამდებია დაინფიცირებიდან სიცოცხლის ბოლომდე.

აივ აღმოჩენილია განსაკუთრებით მაღალი კონცენტრაციით შეიცავს:

–სისხლი

–სპერმა და ვაგინალური სეკრეტი

–თავზურგტვინის სითხე

–დედის

შიდსის ვირუსი გადაეცემა

სქესობრივი კონტაქტით ,კონტაქტით, როგორიცაა ჰეტერო ისე ჰომოსექსუალური

–აივ ინფიცირებულთა სისხლის ან მისი ცალკეულიკომპონენტების გადასხმით, აივ ინფიცირებული სისხლით დაბინძურებული შპრიცის, ნემსის და სხვა სამედიცინო ინსტრუმენტების გამოყენების შემთხვევაში

–ინფიცირებული დედიდან ნაყოფზე ან ახალშობილზე მუცლად ყოფნის პერიდში, მშობიარობის ან ძუძუთი კვების დროს.

შიდსის ვირუსი არ გადაეცემა:

ჰაერ –წვეთოვანი გზით; საყოფაცხოვრებო და სოციალური კონტაქტებით, მწერების ან ცხოველების საშუალებით.

აივ– ს არსებობა შეუძლია მხოლოდ ადმიანის სხეულის უჯრედებშისხვა გარემოში იგი იღუპება,ადვილად ინაქტივირდება.

აივ ინფექცია/შიდსისაგან დღესდღეობით განიკურნება შეუძლებელია, მაგრამ შანამედროვე მედიცინის მიღწევებმა შიდსი მომაკვდინებელი ინექციიდან ქრონიკულ მართვად დაავადებად აქცია.

1 დეკემბერი არის შიდსთან ბრძოლის მსოფლიო დღე

თეა– მიდგომა

თ–თავშეკავება

ე– ერთგულება

ა–არა ნარკოტიკებს

მაისში აღინიშნება შიდსით დაღუპულთა დღე.

შიდსის ისტორია

შიდსი რეგისტრირებულია დედამიწის 5 ქვეყნის 213 ქვეყანაში. ინფიცირებულთა 90% განვითარებად ქვეყნებზე მოდის. აქედან 3/5 აფრიკის კონტინენტის მცხოვერებია

ეპიდემიის დაწყებიდან დღემდა ინფიცირებულია 40,3 მლნ ადამიანი

მოზრდილები–38 მლნ

ქალები– 17,6 მლნ

ბავშვები<15>

ეპიდემიის დაწყებიდან გარდაიცვალა20 მლნ–ზე მეტი ადამიანი მხოლოდ 2005 წელს დაიფიცირდა 4,9 მილიონი ადამიანი

მათშორის მოზრდილები–4,1 მლნ

ბავშვები<15წ–700>

გარდაიცვალა–3,1 მილიონი ადამიანი.

აღსანიშნავია, რომ მსოფლიოში ინფიცირების ახალი შემთხვევების ნახევარი 15–დან 24 წლის ასკზე მოდის.

მართალია საქართველო მიეკუთვნება აივ ინფექცია/შიდსის დაბალი გავრცელების ქვეყნებს და ამ ქვეყნებს შორისაც ერთ –ერთი ყველაზე ბოლო ადგილი უკავია დარეგისტრირებულ 740– უკან დგას 3000– მდე არარეგისტრირებული შემთხვევაა ეს კი ისეთი მცირერიცხოვანი ქვეყნისათვის, როგორიც საქართველო უკვე სოლიდური რიცხვია.

საქართველო შიდსის1 შემთხვევები აღწერეს1981 წ.

ყველაზე

მონაწილეთა ასაკი:14–46წლ
ვადები/ხანგრძლივობა:05.05-30.12
პროექტის შესაძლო აქტივობები კლასში:
მოსალოდნელი შედეგები/პროდუქტები.რაც შეიძლება,შჰეიქმნას
სასარგებლო სხვებისთვის:ბევრ საინტერესო ახალ ცოდნას ამ დაავადების შესახებ.
სამუშაო ენა:ქართული
მონაწილეები სხვა სკოლიდან;
საგნებთან/საგნობრივ ჯგუფეფთან/ეროვნულ სასწავლო გეგმასთან
პროექტის ფასილიტატორინატო ნოღაიდელი

ფასილიტატორის ელ>ფოსტაnogaidelinato@gmail.com
პროექტის ფორუმი
პროექტის ვებ – გვერდი/